Dzi\u015b ka\u017cdy z nas mo\u017ce sta\u0107 si\u0119 ofiar\u0105 wirtualnych przest\u0119pc\u00f3w\u00a0i straci\u0107 to\u017csamo\u015b\u0107. Nasza niewiedza i bezmy\u015blne zostawianie cyfrowych \u015blad\u00f3w tylko im to u\u0142atwia.\u00a0S\u0105 jednak sposoby na skuteczn\u0105 obron\u0119 przed ich atakiem.<\/strong><\/p>\n

<\/p>\n

\u201eGazeta Wyborcza\u201d opisa\u0142a smutn\u0105 histori\u0119 pani Aleksandry Bara\u0144skiej z Chorzowa. Skradziono jej to\u017csamo\u015b\u0107, co w praktyce oznacza, \u017ce kto\u015b podszy\u0142 si\u0119 pod ni\u0105, kradn\u0105c wcze\u015bniej dane z jej dowodu osobistego.<\/p>\n

Znaj\u0105c je, wykona\u0142 tzw. dow\u00f3d kolekcjonerski r\u00f3\u017cni\u0105cy si\u0119 od prawdziwego dowodu osobistego Pani Aleksandry wy\u0142\u0105cznie zdj\u0119ciem \u2013 zamiast w\u0142a\u015bciwej osoby, by\u0142o na nim zdj\u0119cie oszusta lub s\u0142upa podstawionego przez niego. Z takim dowodem oszust kupi\u0142 na kredyt w Orange dwa bardzo drogie smartfony, kt\u00f3rych oczywi\u015bcie nie mia\u0142 zamiaru sp\u0142aci\u0107.<\/p>\n

Nied\u0142ugo po tym, jak rata za sprz\u0119t nie wp\u0142yn\u0119\u0142a na konto operatora, rachunek Pani Aleksandry zaj\u0105\u0142 komornik. Ma odda\u0107 14 tys. z\u0142 d\u0142ug\u00f3w, z kt\u00f3rymi nie mia\u0142a nic wsp\u00f3lnego.<\/p>\n

By wypl\u0105ta\u0107 si\u0119 z powy\u017cszej sytuacji, Pani Aleksandra musi przej\u015b\u0107 przez trwaj\u0105cy nawet kilku lat maraton s\u0105dowy. To wi\u0105\u017ce si\u0119 z dodatkowymi kosztami na kwot\u0119 nawet kilku tysi\u0119cy z\u0142otych.\u00a0Zdarzaj\u0105 si\u0119 kradzie\u017ce to\u017csamo\u015bci, za kt\u00f3rymi id\u0105 jeszcze wi\u0119ksze straty finansowe. I co gorsza, nie s\u0105 rzadko\u015bci\u0105.<\/p>\n

Po pierwsze, pilnuj danych z dowodu osobistego<\/strong><\/h3>\n

Podstawowe zalecenie dotycz\u0105ce obrony przez kradzie\u017c\u0105 to\u017csamo\u015bci brzmi pilnuj jak oka w g\u0142owie dowodu osobistego. I we wsp\u00f3\u0142czesnym cyfrowym \u015bwiecie nie oznacza to tylko trzymania dowodu osobistego w bezpiecznym miejscu i udost\u0119pniania go wy\u0142\u0105cznie zaufanym osobom i instytucjom i to jeszcze z ograniczeniami.<\/p>\n

Nie wolno nam dzisiaj zar\u00f3wno zostawia\u0107 dowodu w wypo\u017cyczalni kajak\u00f3w, jak i skanowa\u0107 go i wysy\u0142a\u0107 jego skan mejlem do sprzedawc\u00f3w w sieci. Takie dzia\u0142ania, je\u017celi trafimy na oszusta, mog\u0105 si\u0119 fatalnie sko\u0144czy\u0107.<\/p>\n

Nie wolno nam r\u00f3wnie\u017c lekkomy\u015blnie ujawnia\u0107 danych z dowodu osobistego. Nie informujemy wszystkich zainteresowanych, jaki jest np. nasz adres domowy, jaki mamy PESEL i kiedy si\u0119 urodzili\u015bmy.<\/p>\n

Cyfrowe \u015blady m\u00f3wi\u0105 wszystko o nas<\/strong><\/h3>\n

W cyfrowym \u015bwiecie nasze wra\u017cliwe dane mog\u0105 wyciec nie tylko przez to, \u017ce komu\u015b bezmy\u015blnie wys\u0142ali\u015bmy skan lub dane z naszego dowodu. Przest\u0119pcy, wykorzystuj\u0105c pozostawiane przez nas w\u00a0internecie\u00a0tzw. cyfrowe \u015blady, mog\u0105 \u0142atwiej je od nas wy\u0142udzi\u0107 \u2013 np. podszywaj\u0105c si\u0119 pod nasz bank lub zaufany sklep internetowy.<\/p>\n

W\u00a0internecie\u00a0ka\u017cde nasze zachowanie generuje wspomniany cyfrowy \u015blad. Po pierwsze, na podstawie adresu IP, kt\u00f3ry ma ka\u017cdy komputer w sieci \u2013 mo\u017cna\u00a0ustali\u0107\u00a0gdzie znajduje si\u0119 urz\u0105dzenie, a tak\u017ce z jakiego korzysta systemu operacyjnego i przegl\u0105darki internetowej. Ale to nie wszystko.<\/p>\n

Przegl\u0105darki zapami\u0119tuj\u0105 odwiedzane strony oraz pytania i odpowiedzi, kt\u00f3re wpisujemy do internetowych formularzy. Dzi\u0119ki tzw. ciasteczkom (pliki \u201ecookies\u201d) serwery stron WWW mog\u0105 \u015bledzi\u0107 nasz\u0105 aktywno\u015b\u0107 w sieci. Informacje o nas zbieraj\u0105 r\u00f3wnie\u017c portale spo\u0142eczno\u015bciowe. Je\u017celi kto\u015b jest tym zainteresowany, to mo\u017ce zebra\u0107 z sieci bardzo wiele informacji o nas.<\/p>\n

\u2013 By\u0107 mo\u017ce niekt\u00f3rzy z nas zdaj\u0105 ju\u017c sobie spraw\u0119 z tego, \u017ce ze zdj\u0119\u0107 czy nagra\u0144 publikowanych przez nas na FB czy Instagramie mo\u017cna zrobi\u0107 reporta\u017c o ka\u017cdym miesi\u0105cu czy tygodniu naszego \u017cycia. By\u0107 mo\u017ce do niekt\u00f3rych dociera, \u017ce na podstawie sklepowych program\u00f3w lojalno\u015bciowych, historii zakup\u00f3w, historii przegl\u0105danych przez nas witryn internetowych czy cho\u0107by przejazd\u00f3w komunikacj\u0105 publiczn\u0105, mo\u017cna przewidzie\u0107, jak b\u0119dzie wygl\u0105da\u0142 nasz kolejny dzie\u0144 \u017cycia. Ale wolimy nie wiedzie\u0107, co dzieje si\u0119 dalej w kwestii wykorzystania i analizy takich informacji \u2013 m\u00f3wi\u0142 niedawno Onetowi Tomasz Lipko, dziennikarz i autor ksi\u0105\u017cki \u201eLogin\u201d.<\/p>\n

Najcz\u0119\u015bciej nasze cyfrowe \u015blady s\u0142u\u017c\u0105 do precyzyjnego przygotowywania dla nas odpowiednich reklam. Ale mo\u017ce je kto\u015b wykorzysta\u0107 do przest\u0119pczych cel\u00f3w \u2013 w tym kradzie\u017cy to\u017csamo\u015bci. Dlatego lepiej utrudnia\u0107 zbieranie o nas cyfrowych \u015blad\u00f3w. Oto kilka prostych zalece\u0144, jak to robi\u0107.<\/p>\n

Bezpieczny sprz\u0119t i odpowiednie zachowania<\/strong><\/h3>\n

Zadbajmy mi\u0119dzy innymi o to, by \u017ceglowa\u0107 po\u00a0internecie\u00a0na bezpiecznym sprz\u0119cie \u2013 u\u017cywajmy program\u00f3w antywirusowych i regularnie aktualizujmy system operacyjny i inne oprogramowanie, z kt\u00f3rego korzystamy. To dotyczy r\u00f3wnie\u017c naszego smartfonu \u2013 nie tylko komputera.<\/p>\n

Kupuj\u0105c w\u00a0internecie, korzystajmy z bezpiecznych sklep\u00f3w internetowych \u2013 takich, kt\u00f3re nie chc\u0105 wi\u0119cej danych ni\u017c niezb\u0119dne do transakcji i kt\u00f3re p\u0142atno\u015b\u0107 przeprowadzaj\u0105 na stronie certyfikowanego po\u015brednika. Wa\u017cne jest r\u00f3wnie\u017c, by sprzedawca przestrzega\u0142 regulacji RODO.<\/p>\n

Has\u0142a z kt\u00f3rych korzystamy nie s\u0105 na wieczno\u015b\u0107 \u2013 zmieniajmy je regularnie, chocia\u017c raz w miesi\u0105cu. Co oczywiste, nigdy nikomu ich nie ujawniamy, podobnie jak\u00a0login\u00f3w\u00a0 \u2013\u00a0w tym np. oszustom, kt\u00f3rzy pr\u00f3buj\u0105 podszy\u0107 si\u0119 pod nasz bank. Nie pozwalajmy te\u017c zapami\u0119tywa\u0107 hase\u0142 przez przegl\u0105darki.<\/p>\n

Dobrze jest \u017ceglowa\u0107 po\u00a0internecie\u00a0w trybie zaufanym lub zwanym te\u017c incognito \u2013 zostawiamy wtedy mniej cyfrowych \u015blad\u00f3w. Poza tym regularnie w przegl\u0105darce usuwajmy pliki\u00a0cookies.<\/p>\n

Odpowiedzialnie korzystajmy z bankowo\u015bci internetowej. A wi\u0119c mi\u0119dzy innymi\u00a0wylogowujemy\u00a0si\u0119 po zako\u0144czeniu transakcji, nie zapami\u0119tujemy login\u00f3w i hase\u0142 do niej w przegl\u0105darce i nie korzystamy z serwisu transakcyjnego naszego banku na publicznych komputerach, np. w hotelu.<\/p>\n

Odpowiedzialnie pochodzimy te\u017c do korzystania z mejla i innych form cyfrowej komunikacji. Nie otwieramy nieznanych mejli \u2013absolutnie \u017cadnych do\u0142\u0105czonych do nich plik\u00f3w. To samo dotyczy te\u017c np. Messengera. A w mediach spo\u0142eczno\u015bciowych tak zmieniamy ustawiamy, by nasze posty widzieli tylko nasi znajomi \u2013 lepiej by nie by\u0142y publiczne.<\/p>\n

To wszystko z pewno\u015bci\u0105 utrudni \u017cycie oszustom.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"Dzi\u015b ka\u017cdy z nas mo\u017ce sta\u0107 si\u0119 ofiar\u0105 wirtualnych przest\u0119pc\u00f3w\u00a0i straci\u0107 to\u017csamo\u015b\u0107. Nasza niewiedza i bezmy\u015blne zostawianie cyfrowych \u015blad\u00f3w tylko […]","protected":false},"author":1,"featured_media":1660,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"inline_featured_image":false,"_monsterinsights_skip_tracking":false,"_monsterinsights_sitenote_active":false,"_monsterinsights_sitenote_note":"","_monsterinsights_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[86,89],"tags":[78,82],"rodzaj_tresci":[10],"class_list":["post-914","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-bezpieczenstwo","category-cyberbezpieczenstwo","tag-moja-edukacja","tag-moje-bezpieczenstwo"],"yoast_head":"\n